दिल्लीचे आमदार मंजींदर सिरसाने जवाहरलाल नेहरू आणि त्यांच्या भांजीचा एक फोटो शेअर करून गैरवर्णन केले. प्रत्यक्षात हा फोटो 1955 मध्ये London हवाई बंदरावर खरा, आणि महिला नेहरूची भांजी नयनतारा सहगल आहे—कोणतीही दुसरी कथा खोटेपणाची आहे.
सोशल मीडियावर दिल्लीचे आमदार मंजींदर सिंह सिरसा यांनी जवाहरलाल नेहरू आणि एक महिला यांच्या फोटोला जोडून शेअर केलेल्या आशयामुळे वाद उठला. त्यांनी या फोटोसोबत “INCचा नायक” असा उल्लेख करत जातीय किंवा नैतिकदृष्ट्या नेहरूंची प्रतिमा धुसर करण्याचा प्रयत्न केला, त्याचवेळी पृष्ठभूमीत त्यांनी नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांना “खऱ्या देशभक्त” म्हणून गौरवला. पण या दाव्यामुळे केवळ राजकीय प्रकारल्याच नव्हे, तर सुरळीत फॅक्टचेकची आवश्यकता निर्माण झाली.
तपासणी प्रक्रिया
- Alt News या प्रतिष्ठित fact-check प्लॅटफॉर्मने या फोटोची पडताळणी केली आणि स्पष्ट केले की तो फोटो 1955 मध्ये London हवाई बंदरावर ताब्यात घेतला गेलेला आहे, जेव्हा नेहरू इंग्लंडमध्ये होते—त्यानंतर त्यांची भांजी नयनतारा सहगल त्यांना गळ्यात घेत आहे, आणि त्या उजवीकडे विजयलक्ष्मी पंडित (नेहरूंची बहिण) देखील दिसत आहेत Alt News.
- Times of India Fact Check आणि Mumbai Mirror यांनी या दाव्याचा देखील संदर्भ घेतला; त्यांनी सांगितले की हा फोटो ब्रिटिश स्त्री असल्याचा दावा खोटा, प्रत्यक्षात ती नयनतारा सिंगल आहे The Times of IndiaBeta Mumbai Mirror.
- Vishvas News ने देखील स्वतंत्रपणे तपासण केली आणि फोटो 1955 मधील London Airport येथील आहे, आणि त्यामध्ये दिसणारी महिला कोणतीही संदिग्ध व्यक्ती नसून नेहरूंची भांजी नयनतारा सहगल असल्याचे पुष्टी केले यावर आधारित आहे Vishvas News+1.
प्रत्यक्ष घटना काय होती?
- 1955 मध्ये पंडित जवाहरलाल नेहरू London हवाई बंदरावर पोहोचले होते.
- त्यांच्या स्वागतार्थ येताना त्यांची भांजी नयनतारा सहगल आणि बहिण विजयलक्ष्मी पंडित उपस्थित होत्या.
- नयनतारा सुखद भावनिक क्षण म्हणून गालावर चुंबन देताना दिसते.
- त्या क्षणाचे छायाचित्र कॅमेऱ्यात टिपले गेले आणि नंतर ते चुकीच्या संदर्भात प्रसारित केले गेले.
सारांश (Verdict Table)
दावा | सत्यता |
---|---|
मंजींदर सिरस यांनी शेअर केलेली फोटो पाहून नेहरू “INCचा नायक” म्हणून नीच व्यक्ती म्हणून चित्रित करण्याचा प्रयत्न | चुकीचा आणि दिशाभूल करणारा |
फोटो नेहरूंना नरम वेळात असलेला क्षण आहे, त्यामध्ये महिला कोण तरी ब्रिटिश आहे | खोटा—प्रत्यक्षात ती नेहरूंची भांजी नयनतारा आहे |
मीडिया आणि तथ्य तपास संस्थांनी फोटोची खरी पार्श्वभूमी उलगडली आहे | हो—Alt News, Times Fact Check, Vishvas News यांनी सत्य निष्पन्न केले |
निष्कर्ष
दिल्लीचे आमदार मंजींदर सिरस यांनी शेअर केलेला फोटो चुकीच्या संदर्भांसह प्रसारित झाला—जो नेहरूंची प्रतिमा नाकारण्याचा हेतू दाखवतो. प्रत्यक्षात हा फोटो 1945–55 च्या लंडन आगमनाचा आहे. तो क्षण भावुक आहे आणि त्यामध्ये जो महिला दिसते ती नेहरूंची भांजी नयनतारा आहे; कोणतीही आराखडी वादग्रस्त भूमिका नाही. हा संपूर्ण दुवा फॅक्टचेकच्या दृष्टीने प्रमाणितरीत्या खोटा आहे.